Mình biết các bạn nghe rất nhiều về deal lương và đều rất hoang mang trong những ngày đầu khi tham gia phỏng vấn và nhận được câu hỏi “Mức lương em mong muốn là bao nhiêu ?”. Về cá nhân, mình thấy bên cạnh việc nghiên cứu thị trường việc làm (nghĩa là thăm chừng vị trí ứng tuyển trên thị trường đang trả mức lương như thế nào, bản thân mình có năng lực, bằng cấp gì hỗ trợ cho quá trình deal lương …) thì việc bạn hiểu rõ về loại lương mà bạn deal cũng rất quan trọng. Hy vọng bạn viết này giúp ích đôi chút cho các bạn !
1. Lương GROSS:
Lương gross là tổng lương người lao động nhận được hàng tháng bao gồm lương cơ bản, khoản trợ cấp, phụ cấp lương, hoa hồng,… và tiền đóng BH (BHXH, BHTN, BHYT), thuế TNCN (nếu có). Điều này đồng nghĩa với việc khi nhận lương Gross thì hàng tháng người lao động phải trích một phần tiền lương nhận được để đóng các loại BH, thuế TNCN.
Một ví dụ dễ hiểu: Lương gross của bạn là 10 triệu/tháng, mỗi tháng bạn phải tự trích các khoản là:
– 10,5% đóng BHXH, BHYT, BHTN
– Thuế TNCN, trong trường hợp ví dụ là 0%
Số tiền thực nhận mỗi tháng là 8.950.000 đồng
2. Lương NET:
Lương net là tiền lương người lao động thực nhận từ bệnh viện sau khi cơ quan đã đóng và trừ các khoản chi phí bảo hiểm, thuế TNCN.Nghĩa là với ví dụ trên mức lương 8.950.000 đồng chính là lương NET.
Lương net = Lương gross – (Tiền BHXH + BHYT + BHTN + thuế TNCN)*
3) Vậy câu hỏi lúc này là khi deal lương, mình nên deal mức lương nào ?
Về cơ bản, khi đã hiểu lương net và lương gross, tụi mình sẽ nhận ra dù deal lương nào thì số tiền thực nhận của tụi mình là MỘT. Dù vậy, khi lựa chọn mức lương net để deal có thể có một số bất lợi cho người lao động khi mức bảo hiểm được đóng dựa trên mức lương net của bạn thay vì lương gross.
Ví dụ: Lấy ví dụ như trên, khi lựa chọn mức lương gross của bạn là 10.000.000 đồng.
Sau khi trích 10,5% lương gross để đóng BHXH (1.050.000 đồng). Lúc này lương thực nhận là 8.950.000 đồng (tương đương mức lương net).
Đồng thời khi bạn phải trích 10,5% lương gross để đóng BH cho bản thân thì bệnh viện cũng phải chi một khoản gần gấp đôi khoản tiền bạn chi cho BHXH là 21,5% để đóng BH cho bạn (2.150.000 đồng).
Về lý thuyết là thế, nhưng trong một số trường hợp doanh nghiệp/ bệnh viện khai báo với trung tâm BHXH mức lương của bạn là lương net thay vì lương gross – nghĩa là lúc này khoản tiền bệnh viện phải chi cho BH của từng người lao động sẽ giảm và điều này dẩn đến quyền lợi sau này của người lao động sẽ giảm hơn so với mức đáng được hưởng . Trong trường hợp đó, doanh nghiệp/ bệnh viện chỉ cần đóng 21,5% * 8.950.000 = 1.924.250 đồng cho quỹ BHXH của bạn (thay vì 2.150.000 đồng). Khi đó, phần chênh lệch 2.150.000 – 1.924.250 = 225.750 đồng là phần doanh nghiệp/ bệnh viện hưởng lợi (nhờ giảm tiền đóng cho mỗi nhân viên).
Sài Gòn, 07/07/2023.
Be kind,
Phương Vũ.